सिंचाई स्रोतको प्रकार अनुसार क्षेत्रफल - गढवा गाउँपालिका (Irrigation Sources by Coverage Area - Khajura Rural Municipality)

गढवा गाउँपालिकामा सिंचाई स्रोतको प्रकार अनुसार क्षेत्रफल

परिचय

सिंचाई स्रोत कृषि उत्पादनको लागि अत्यन्त महत्वपूर्ण पक्ष हो। गढवा गाउँपालिकामा कृषि क्षेत्रलाई अझ उत्पादनशील बनाउनका लागि विभिन्न प्रकारका सिंचाई स्रोतहरू प्रयोग गरिएको छ। यी सिंचाई स्रोतहरू मध्ये ताल वा जलाशय, सिंचाई नहर, वर्षाको पानी संकलन, विद्युतीय लिफ्ट सिंचाई, नहर, पम्पिङ सेट, भूमिगत सिंचाई लगायतका स्रोतहरू पर्दछन्।

गढवा गाउँपालिकाको सिंचाई स्रोत सम्बन्धी तथ्याङ्क अनुसार, कुल ०.००हेक्टर क्षेत्रफलमा सिंचाई सुविधा उपलब्ध छ, जसमध्ये सबैभन्दा बढी मार्फत % अर्थात् ०.०० हेक्टर क्षेत्रफलमा सिंचाई प्रदान गरिएको छ।

सिंचाई स्रोतका प्रमुख प्रकारहरू

गढवा गाउँपालिकामा सिंचाई स्रोतका प्रमुख प्रकारहरू र तिनको कवरेज क्षेत्रफल निम्नानुसार रहेको छ:

    सिंचाई स्रोतको विश्लेषण गर्दा, गढवा गाउँपालिकामा परम्परागत सिंचाई स्रोतहरू (नहर, सिंचाई नहर) ले % क्षेत्रफल ओगटेको देखिन्छ, जबकि आधुनिक सिंचाई प्रविधिहरू (विद्युतीय लिफ्ट सिंचाई, भूमिगत सिंचाई, पम्पिङ सेट) ले % क्षेत्रफलमा सिंचाई प्रदान गर्दछन्।

    सिंचाई स्रोतको दिगोपनको दृष्टिकोणबाट, लगभग % क्षेत्रफलमा आधुनिक तथा प्राकृतिक स्रोतहरूबाट सिंचाई गरिएको छ, जसले भविष्यमा दिगो सिंचाई व्यवस्थापनको सम्भावना देखाउँछ।

    सिंचाई स्रोतका प्रमुख प्रकारहरू

    कुल सिंचाई क्षेत्रफल: ०.०० हेक्टर

    पाई चार्ट

    तालिका

    क्र.सं.सिंचाई स्रोतक्षेत्रफल (हेक्टर)प्रतिशत
    जम्मा०.००१००.००%

    सिंचाई दिगोपना स्कोर

    % - अति न्यून दिगोपना
    कम दिगोअति दिगो

    सिंचाई दिगोपना स्कोर % (अति न्यून दिगोपना स्तर)

    नोट: सिंचाई दिगोपना स्कोर आधुनिक र प्राकृतिक सिंचाई स्रोतको प्रयोगमा आधारित छ।

    सिंचाई स्रोत प्रकार विवरण

    सिंचाई स्रोतको प्रवृत्ति

    पछिल्लो ५ वर्षको सिंचाई स्रोत प्रवृत्ति (अनुमानित)

    नोट: यो प्रवृत्ति विश्लेषण अनुमानित तथ्याङ्कमा आधारित छ। वास्तविक तथ्याङ्क फरक हुन सक्नेछ।

    सिंचाईको समग्र तथ्याङ्क

    कुल सिंचित क्षेत्रफल

    ०.००

    हेक्टर

    सिंचाई स्रोत प्रकार संख्या

    विभिन्न प्रकार

    प्रमुख सिंचाई स्रोत

    NaN%

    सिंचाई दिगोपना स्कोर

    १०० मध्ये

    तथ्याङ्क विश्लेषण सारांश
    • गढवा गाउँपालिकामा सबैभन्दा बढी स्रोतबाट सिंचाई हुने गर्दछ, जसलेNaN% क्षेत्रफल ओगटेको छ।
    • परम्परागत सिंचाई स्रोत (%) र आधुनिक सिंचाई स्रोत (%) को तुलना गर्दा परम्परागत स्रोतको प्रयोग अझै बढी रहेको देखिन्छ।
    • पालिकाको सिंचाई दिगोपना स्कोर प्रतिशत रहेकोले सुधार गर्नुपर्ने अवस्थामा रहेको पाइन्छ।

    सिंचाई स्रोतको वर्षानुसार तुलनात्मक अवस्था

    वर्तमान र विगत २०७५ सालको तुलनात्मक अवस्था (अनुमानित)

    सिंचाई स्रोत२०७५ साल (हेक्टर)वर्तमान (हेक्टर)वृद्धि/कमि %
    जम्मा०.०००.००२५.०%

    नोट: यो तुलनात्मक विश्लेषण अनुमानित तथ्याङ्कमा आधारित छ। विगत वर्षको तथ्याङ्कसँग तुलना गर्दा भिन्नता देखिन सक्छ।

    सिंचाई व्यवस्थापन र चुनौतीहरू

    गढवा गाउँपालिकामा सिंचाई स्रोतको प्रकारले सिंचाई व्यवस्थापन र उत्पादकत्वमा प्रभाव पारेको देखिन्छ। कुल ०.०० हेक्टर सिंचाई क्षेत्रफलमध्ये ०.००हेक्टर परम्परागत सिंचाई स्रोतहरूमा र ०.०० हेक्टर आधुनिक सिंचाई प्रविधिमा निर्भर रहेको छ।

    सिंचाई स्रोतको प्रकार अनुसार सिंचित क्षेत्रफलको विश्लेषण गर्दा सबैभन्दा प्रभावकारी सिंचाई स्रोत रहेको देखिन्छ, जसले कुल सिंचित क्षेत्रफलको % हिस्सा ओगटेको छ।

    कुल सिंचाई क्षेत्रफल

    ०.००

    हेक्टर

    आधुनिक सिंचाई प्रविधि

    %

    (०.०० हेक्टर)

    दिगोपना स्कोर

    %

    आधुनिक + प्राकृतिक स्रोत

    सिंचाई स्रोतको विस्तृत विश्लेषणDetailed Irrigation Source Analysis of Khajura

    प्रमुख सिंचाई स्रोतMain Irrigation Source in Khajura Rural Municipality

    % ( हेक्टर)

    सिंचाई स्रोत विश्लेषणIrrigation Source Distribution Analysis

    परम्परागत स्रोत%
    आधुनिक स्रोत%
    प्राकृतिक स्रोत%
    दिगो सिंचाई स्रोत

    विद्युतीय लिफ्ट सिंचाई र प्राकृतिक स्रोत

    %

    विस्तृत विश्लेषण

    • सिंचाई वितरण: पालिकामा सबैभन्दा बढी सिंचाई क्षेत्रफल % () र त्यसपछि % () बाट पूर्ति हुने गर्दछ।
    • प्रविधि विविधता: सिंचाई प्रविधि मध्ये परम्परागत प्रविधिमा %, आधुनिक प्रविधिमा %, र प्राकृतिक स्रोतमा % सिंचाई क्षेत्रफल निर्भर रहेको देखिन्छ।
    • दिगो सिंचाई स्थिति: पालिकामा % दिगोपना स्कोर रहेको छ, जुन आधुनिक र प्राकृतिक स्रोतहरूको प्रयोगलाई संकेत गर्दछ। जसले दीर्घकालीन सिंचाई सुरक्षाको अवस्था देखाउँछ।
    • सिंचाई पूर्वाधार चुनौती: अझै पनि पालिकाको कुल कृषियोग्य जमिनको ठूलो हिस्सामा सिंचाई सुविधा पुग्न नसकेको अवस्था छ। सिंचाई पूर्वाधार निर्माण र विस्तारमा थप लगानी आवश्यक देखिन्छ।

    सिंचाई स्रोत तुलनात्मक विश्लेषण

    परम्परागत सिंचाई स्रोत
    %
    आधुनिक सिंचाई स्रोत
    %
    प्राकृतिक सिंचाई स्रोत
    %

    निष्कर्ष र सिफारिसहरू

    गढवा गाउँपालिकाको सिंचाई स्रोतको अवस्थाको विश्लेषणबाट निम्न निष्कर्ष र सिफारिसहरू गर्न सकिन्छ:

    १.
    सिंचाई स्रोतको विविधिकरण: हाल पालिकामा % क्षेत्रफलमा परम्परागत सिंचाई स्रोत प्रयोग भइरहेकोमा आधुनिक प्रविधिको विस्तार गर्नुपर्ने आवश्यकता देखिन्छ।
    २.
    प्राकृतिक स्रोतको संरक्षण:ताल वा जलाशय र वर्षाको पानी संकलन जस्ता प्राकृतिक स्रोतहरू संरक्षण गर्न विशेष कार्ययोजना तयार गर्नुपर्ने।
    ३.
    नवीन प्रविधिको प्रोत्साहन: पालिकामा % क्षेत्रफलमा मात्र आधुनिक सिंचाई प्रविधि प्रयोग भइरहेकोले थप क्षेत्रफलमा विद्युतीय लिफ्ट सिंचाई र पम्पिङ सेटको प्रयोग बढाउन प्रोत्साहन कार्यक्रम सञ्चालन गर्नुपर्ने।
    ४.
    दिगो व्यवस्थापन: सिंचाई स्रोतको दिगो व्यवस्थापनका लागि उपभोक्ता समूह गठन र क्षमता अभिवृद्धि कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्नुपर्ने।
    ५.
    लगानी वृद्धि: सिंचाई पूर्वाधारमा थप लगानी बढाई कुल कृषियोग्य जमिनको सिंचाई क्षेत्रफल विस्तार गर्नुपर्ने।

    गढवा गाउँपालिकामा सिंचाई स्रोतको वर्तमान अवस्थाले सिंचाई व्यवस्थापनमा सुधार गर्नुपर्ने आवश्यकता देखाउँछ। आधुनिक प्रविधिको विकास र विस्तार, प्राकृतिक स्रोतको संरक्षण र दिगो व्यवस्थापन मार्फत कृषि उत्पादकत्व बढाउन आवश्यक देखिन्छ।