तेलहन बालीको प्रकार अनुसार उत्पादन र बिक्री - गढवा गाउँपालिका (Oil Seeds by Production and Sales - Khajura Rural Municipality)

गढवा गाउँपालिकामा तेलहन बालीको प्रकार अनुसार उत्पादन र बिक्री

परिचय

तेलहन बाली गढवा गाउँपालिकाको प्रमुख कृषि उत्पादनहरू मध्ये एक हो। यसका प्रमुख बालीहरूमा तोरी/सरसोँ, आलस, सूर्यमूखी, र अन्य तेलहन बालीहरू पर्दछन्। यी तेलहन बालीहरूले पालिकाको तेल आत्मनिर्भरता र आर्थिक स्थितिमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्दछन्।

गढवा गाउँपालिकाको तेलहन बाली सम्बन्धी तथ्याङ्क अनुसार, यस क्षेत्रमा वार्षिक कुल ८०३.०५ मेट्रिक टन तेलहन बाली उत्पादन हुन्छ, जसमध्ये सबैभन्दा बढी तोरी/सरसोँ९८.६% अर्थात् ७९२.१७ मेट्रिक टन उत्पादन हुन्छ।

प्रमुख तेलहन बालीहरू

गढवा गाउँपालिकामा उत्पादित प्रमुख तेलहन बालीहरू र तिनको उत्पादन परिमाण निम्नानुसार रहेको छ:

  • तोरी/सरसोँ: कुल ९८.६% (७९२.१७ मेट्रिक टन)
  • आलस: कुल १.२% (९.५८ मेट्रिक टन)
  • सूर्यमूखी: कुल ०.२% (१.२९ मेट्रिक टन)
  • अन्य तेलबाली (जैतुन, रायो, ...): कुल ०.०% (०.०१ मेट्रिक टन)

तेलहन बालीको विश्लेषण गर्दा, गढवा गाउँपालिकामा उत्पादित कुल तेलहन बाली मध्ये ३०.००% बिक्रीका लागि बजारमा जान्छ, जबकि ७०.००% घरायसी उपभोगमा खर्च हुन्छ। यसबाट वार्षिक रु. ६८.६१ मिलियन आम्दानी हुने अनुमान गरिएको छ।

उत्पादन र बिक्रीको दृष्टिकोणले हेर्दा, अनुमानित ३०% व्यावसायीकरण स्कोर रहेको छ, जसले पालिकाको कृषि क्षेत्रको व्यावसायीकरणको अवस्था देखाउँछ।

उत्पादन वितरण विश्लेषण

तेलहन बालीको प्रकार अनुसार उत्पादन वितरण र मुख्य तथ्यहरू

उत्पादन वितरण चार्ट

प्रमुख तथ्यहरू

  • कुल तेलहन बाली उत्पादन
    ८०३.०५ मेट्रिक टन
  • सबैभन्दा धेरै उत्पादन
    तोरी/सरसोँ (९८.६५%)
  • बिक्रीमा पठाइएको
    ३०.००% (२४०.९१ मे.ट.)
  • घरायसी उपभोग
    ७०.००% (५६२.१४ मे.ट.)

व्यावसायीकरण स्कोर

३०% - न्यून व्यावसायीकरण
कम व्यावसायिकअति व्यावसायिक

व्यावसायीकरण स्कोर ३०% (न्यून व्यावसायीकरण स्तर)

बिक्री र आम्दानी विश्लेषण

तेलहन बालीको प्रकार अनुसार बिक्री र आम्दानी वितरण

आम्दानी वितरण चार्ट

आम्दानी तथ्यहरू

  • कुल बिक्री
    २४०.९१ मेट्रिक टन
  • कुल आम्दानी
    रु. ६८,६०७,१५०
  • बढी आम्दानी दिने तेलहन
    तोरी/सरसोँ
    रु. ६७,३३४,७९०
  • औसत मूल्य प्रति किलो
    रु. २८४.७८

आम्दानी अनुपात

तेलहन प्रकारबिक्री (मे.ट.)आम्दानी (रु.)
तोरी/सरसोँ२३७.६५६७,३३४,७९०
आलस२.८७१,१४९,०००
सूर्यमूखी०.३९१२२,३६०

उत्पादन र बिक्री तुलनात्मक विश्लेषण

प्रत्येक तेलहन बालीको उत्पादन र बिक्री अनुपातको तुलनात्मक अध्ययन

उत्पादन बनाम बिक्री वितरण

अर्थ ब्याख्या

माथिको चार्टमा हरेक तेलहन बालीको उत्पादन र बिक्री अनुपात देखाइएको छ। हरियो भाग आन्तरिक उपभोग र निलो भाग बिक्री परिमाण हो。

सबैभन्दा बढी बिक्री अनुपात सूर्यमूखीको रहेको छ。

तेलहन बिक्री दर

सूर्यमूखी३०.२३%
तोरी/सरसोँ३०.००%
आलस२९.९६%
अन्य तेलबाली (जैतुन, रायो, ...)०.००%

ऐतिहासिक प्रवृत्ति विश्लेषण

तेलहन बालीको उत्पादनमा भएको ऐतिहासिक परिवर्तन र विकास

वार्षिक उत्पादन प्रवृत्ति (२०७८-२०८०)

प्रवृत्ति विश्लेषण

पछिल्ला वर्षहरूमा तोरी/सरसोँ उत्पादनमा क्रमिक वृद्धि भएको देखिन्छ। २०७८ मा १८५.३ मेट्रिक टन उत्पादन भएकोमा २०८० मा बढेर २०२.०६ मेट्रिक टन पुगेको छ。

त्यसैगरी, सूर्यमूखी उत्पादनमा पनि निरन्तर वृद्धि भएको देखिन्छ。 यो तथ्याङ्कले गढवा गाउँपालिकामा तेलहन बालीको क्षेत्रमा सकारात्मक विकास भइरहेको संकेत गर्दछ。

आर्थिक प्रभाव

तेलहन बाली उत्पादनको स्थानीय अर्थतन्त्रमा पारेको प्रभाव

कुल उत्पादन मूल्य

रु. २२८.७० मिलियन

कुल उत्पादनको अनुमानित बजार मूल्य, औसत मूल्य प्रति किलो रु. २८४.७८ को आधारमा

वास्तविक आम्दानी

रु. ६८.६१ मिलियन

बिक्री भएको तेलहन बालीबाट प्राप्त वास्तविक आम्दानी, जुन कुल उत्पादनको ३०.००% हो

खाद्य तेल आत्मनिर्भरता

१००%

अनुमानित खाद्य तेल आत्मनिर्भरता स्तर, पालिकाको अनुमानित वार्षिक आवश्यकता (लगभग २५० मे.ट. तेलहन) को आधारमा

तेलहन बाली र स्थानीय अर्थतन्त्र

गढवा गाउँपालिकामा तेलहन बालीको उत्पादनले स्थानीय अर्थतन्त्रमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्दछ। कुल ८०३.०५ मेट्रिक टन तेलहन बाली उत्पादन मध्ये ५६२.१४मेट्रिक टन स्थानीय उपभोगमा प्रयोग हुन्छ, जबकि २४०.९१ मेट्रिक टन बिक्रीका लागि बजारमा जान्छ।

गढवा गाउँपालिकाको प्रमुख तेलहन बालीको उत्पादकत्व र बजारीकरणको विश्लेषण गर्दा तोरी/सरसोँ सबैभन्दा प्रभावकारी तेलहन बाली रहेको देखिन्छ, जसले कुल तेलहन बाली उत्पादनको ९८.६५% हिस्सा ओगटेको छ।

कुल उत्पादन

८०३.०५

मेट्रिक टन

बजारीकरण दर

३०.००%

बिक्री/उत्पादन अनुपात

कुल आम्दानी

रु. ६८.६१

मिलियन रुपैयाँमा

तेलहन बालीको विस्तृत विश्लेषणDetailed Oil Seed Analysis of Khajura

प्रमुख तेलहन बालीMain Oil Seed in Khajura Rural Municipality

तोरी/सरसोँ

९८.६५% (७९२.१७ मेट्रिक टन)

1. तोरी/सरसोँ९८.६%
2. आलस१.२%
3. सूर्यमूखी०.२%

उत्पादन-बिक्री विश्लेषणProduction-Sales Analysis

बजार बिक्री३०.००%
आन्तरिक उपभोग७०.००%
सबैभन्दा बढी बजारीकृत तेलहन बाली

उत्पादन र बिक्री अनुपातको आधारमा

सूर्यमूखी

३०.२३%

विस्तृत विश्लेषण

  • उत्पादन वितरण: पालिकामा सबैभन्दा बढी तेलहन बाली ९८.६% (तोरी/सरसोँ) र त्यसपछि १.२% (आलस) उत्पादन हुने गर्दछ।
  • बजारीकरण दर: कुल उत्पादनको ३०.००% बजारमा बिक्री हुन्छ जबकि ७०.००% आन्तरिक उपभोगमा प्रयोग हुन्छ। यसले पालिकाको तेलहन बाली व्यावसायीकरणको अवस्था देखाउँछ।
  • पोषण मूल्य: तेलहन बालीहरू खाद्य तेलको प्रमुख स्रोत हुन् र ५६२.१४ मेट्रिक टन तेलहन बाली स्थानीय उपभोगमा प्रयोग हुँदा पालिकाको तेल आत्मनिर्भरतामा सकारात्मक योगदान पुर्‍याउँछ।
  • उत्पादन र आम्दानी सम्बन्ध: वार्षिक रु. ६८.६१ मिलियन आम्दानी हुने अनुमान गरिएको छ, जुन कुल २४०.९१ मेट्रिक टन तेलहन बाली बिक्रीबाट प्राप्त हुन्छ।

आर्थिक प्रभाव विश्लेषण

उत्पादन मूल्य
रु. २२८.७० मि.
वास्तविक आम्दानी
रु. ६८.६१ मि.
औसत मूल्य प्रति किलो

रु. २८४.७८

बिक्री मूल्यको आधारमा

निष्कर्ष र सिफारिसहरू

गढवा गाउँपालिकाको तेलहन बालीको अवस्थाको विश्लेषणबाट निम्न निष्कर्ष र सिफारिसहरू गर्न सकिन्छ:

१.
बिउ विजनको गुणस्तर सुधार: उच्च उत्पादन र तेल प्रतिशत दिने जातको बिउ विजन प्रयोगमा जोड दिन आवश्यक छ।
२.
रोग कीरा व्यवस्थापन:तेलहन बालीमा लाग्ने विभिन्न रोग र कीराहरूको प्रभावकारी नियन्त्रणका लागि एकीकृत शत्रुजीव व्यवस्थापन (IPM) प्रविधि अपनाउनु पर्ने।
३.
मूल्य श्रृंखला विकास: पालिकामा ३०.००% तेलहन बाली मात्र बिक्रीमा जाने अवस्था रहेकोले बजारीकरणको प्रवर्द्धन गर्नुपर्ने देखिन्छ। भण्डारण, प्रशोधन र बजार पहुँच सुदृढ गर्नुपर्ने।
४.
साना तेल प्रशोधन उद्योग स्थापना: स्थानीय स्तरमा साना तेल प्रशोधन उद्योगहरू स्थापना गरी उत्पादित तेलहन बालीको प्रशोधन गर्न प्रोत्साहित गर्नुपर्ने।
५.
प्राविधिक सहयोग र प्रशिक्षण: किसानहरूलाई तेलहन बालीको उन्नत खेती प्रविधि, भण्डारण र प्रशोधन सम्बन्धी प्रशिक्षण दिन आवश्यक।

गढवा गाउँपालिकामा तेलहन बालीको वर्तमान अवस्थाले अझै विकासको सम्भावना देखाउँछ। उत्पादकत्व वृद्धि, तेल निकाल्ने प्रविधिमा आधुनिकीकरण र व्यावसायीकरण मार्फत तेल आत्मनिर्भरता र आर्थिक समृद्धि हासिल गर्न सकिनेछ। यसका लागि स्थानीय सरकारले सक्रिय नीति निर्माण र प्रोत्साहन गर्नु आवश्यक छ।