पानी शुद्धिकरण स्वस्थ जीवनयापनको एक महत्वपूर्ण पक्ष हो। यसले जलजन्य रोगहरूबाट बच्न र समग्र जनस्वास्थ्य सुधार गर्न मद्दत गर्छ। यस खण्डमा गढवा गाउँपालिकाका विभिन्न वडाहरूमा प्रयोग गरिने पानी शुद्धिकरण विधिहरूको वितरण र विश्लेषण प्रस्तुत गरिएको छ।
गढवा गाउँपालिकामा कुल १०,०२० घरधुरी मध्ये सबैभन्दा धेरै केही नगर्ने/सिधै खाने विधि ६३.१% घरधुरीलेप्रयोग गर्दछन्। यस अध्ययनले पानी शुद्धिकरणको अभ्यासहरू र सुधारका क्षेत्रहरू पहिचान गर्न मद्दत गर्नेछ।
गढवा गाउँपालिकामा पानी शुद्धिकरणका प्रमुख विधिहरू र तिनको प्रयोग निम्नानुसार रहेको छ:
कुल घरधुरी संख्या: १०,०२०
| क्र.सं. | पानी शुद्धिकरण विधि | घरधुरी संख्या | प्रतिशत |
|---|---|---|---|
| १ | केही नगर्ने/सिधै खाने | ६,३२४ | ६३.११% |
| २ | फिल्टर गर्ने | २,०४९ | २०.४५% |
| ३ | उमाल्ने | १,३५९ | १३.५६% |
| ४ | औषधी | २८२ | २.८१% |
| ५ | अन्य विधि अपनाउने | ६ | ०.०६% |
| जम्मा | १०,०२० | १००.००% | |
वडा र शुद्धिकरण विधि अनुसार घरधुरी वितरण
विभिन्न वडाहरूमा पानी शुद्धिकरण गर्ने घरधुरीहरूको प्रतिशत
वडा अनुसार पानी शुद्धिकरणको प्रमुख विधिहरू र वितरण
| वडा नं. | जम्मा घरधुरी | प्रमुख शुद्धिकरण विधि | प्रमुख विधिको घरधुरी | प्रतिशत | पानी उपचार दर |
|---|---|---|---|---|---|
| वडा १ | १,६२४ | केही नगर्ने/सिधै खाने | १,०५७ | ६५.०९% | ३४.९१% |
| वडा २ | १,१७० | केही नगर्ने/सिधै खाने | १,०७० | ९१.४५% | ८.५५% |
| वडा ३ | १,४३६ | केही नगर्ने/सिधै खाने | १,१२४ | ७८.२७% | २१.७३% |
| वडा ४ | १,१३९ | केही नगर्ने/सिधै खाने | ९०० | ७९.०२% | २०.९८% |
| वडा ५ | १,६७३ | केही नगर्ने/सिधै खाने | ८५५ | ५१.११% | ४८.८९% |
| वडा ६ | १,६१३ | केही नगर्ने/सिधै खाने | ९५२ | ५९.०२% | ४०.९८% |
| वडा ७ | १,२५१ | उमाल्ने | ५७२ | ४५.७२% | ७९.७०% |
| वडा ८ | ११४ | केही नगर्ने/सिधै खाने | ११२ | ९८.२५% | १.७५% |
| पालिका जम्मा | १०,०२० | केही नगर्ने/सिधै खाने | ६,३२४ | ६३.११% | ३६.८९% |
कुल घरधुरी संख्या: १,६२४
कुल घरधुरी संख्या: १,१७०
कुल घरधुरी संख्या: १,४३६
कुल घरधुरी संख्या: १,१३९
कुल घरधुरी संख्या: १,६७३
कुल घरधुरी संख्या: १,६१३
कुल घरधुरी संख्या: १,२५१
कुल घरधुरी संख्या: ११४
गढवा गाउँपालिकामा पानी शुद्धिकरण विधिहरूको विश्लेषण गर्दा,केही नगर्ने/सिधै खाने विधि सबैभन्दा बढी ६३.११% घरधुरीमा प्रयोग भएको पाइन्छ। पानी शुद्धिकरण नगर्ने घरधुरीहरुको संख्या ६३.११% रहेको छ।
६३.११%
६,३२४ घरधुरी(6,324 households)
२०.४५%
२,०४९ घरधुरी(2,049 households)
१३.५६%
१,३५९ घरधुरी(1,359 households)
२.८१%
२८२ घरधुरी(282 households)
०.०६%
६ घरधुरी(6 households)
३६.८९%
३,६९६ घरधुरीले पानी शुद्धिकरण गर्छन्3,696 households treat their water
गढवा गाउँपालिकामा ३६.८९% घरधुरीले मात्र पानी शुद्धिकरण गर्ने गरेको पाइएको छ, जुन जनस्वास्थ्यका दृष्टिकोणले अपर्याप्त देखिन्छ।
अशुद्ध पानी पिउँदा झाडापखाला, हैजा, टाइफाइड जस्ता जलजन्य रोगहरू लाग्ने जोखिम बढ्छ, जसले विशेष गरी बालबालिकाहरूमा गम्भीर स्वास्थ्य समस्याहरू निम्त्याउन सक्छ।
वडा ७
पानी उपचार दर: ७९.७०%79.70% water treatment rate
वडा नं. ७ मा सबैभन्दा बढी परिवारले पानी शुद्धिकरण गर्ने गरेको देखिन्छ। यस वडाका सफल अभ्यासहरूलाई अन्य वडाहरूमा पनि प्रसारित गर्न सकिन्छ।
निम्न (Poor)
•सूचकाङ्क विवरण: खानेपानी सुरक्षा सूचकाङ्क विभिन्न शुद्धिकरण विधिहरूको भारित औसतमा आधारित छ, जसमा फिल्टरिङ र उमाल्ने विधिलाई उच्च भार दिइएको छ।
•व्याख्या: ३८.५ अंकले निम्न (Poor) खानेपानी सुरक्षा स्तर दर्शाउँछ। सुधारका लागि पानी शुद्धिकरण नगर्ने घरधुरी संख्या घटाई उपयुक्त शुद्धिकरण विधि प्रवर्द्धन गर्नुपर्छ।
यस वडामा सबैभन्दा कम पानी शुद्धिकरण दर रहेकोले विशेष ध्यान दिनुपर्ने देखिन्छ।
गढवा गाउँपालिकामा पानी शुद्धिकरण अभ्यासहरू सुधार गर्न निम्न सिफारिसहरू प्रस्तुत गरिएका छन्:
यी सिफारिसहरू कार्यान्वयन गरेर, गढवा गाउँपालिकामा पानी शुद्धिकरणको अवस्थामा उल्लेखनीय सुधार ल्याउन सकिन्छ, जसले जनस्वास्थ्य सुधार र जलजन्य रोगहरू न्यूनीकरणमा महत्त्वपूर्ण योगदान पुर्याउनेछ।